Flexibilisering van (strategisch) HR-beleid
In het onderwijs waarin alles draait om de kwaliteit en inzetbaarheid van professionals, zijn HR-vragen, misschien wel meer dan ooit, aan de orde van de dag. Strategische HR-dilemma’s doen zich voor op verschillende terreinen:
1. Negatief imago van werken in onderwijs
De aantrekkelijkheid van het beroep van leraar en schoolleider wordt (negatief) beïnvloed door gebrek aan (financiële) waardering en regelruimte. Het systeem rekent mensen af op wat zij (nog) niet kunnen of (nog) niet hebben laten zien. Loopbaanpaden zijn traditioneel en voor veel professionals te traag; zij knappen af omdat zij in hun ontwikkeling worden belemmerd.
2. Continu verantwoorden in- en extern
Er zijn diverse meningen en opvattingen in politiek en samenleving over hoe de kwaliteit van het werk in onderwijs ervoor staat. Het werk van leraren en schoolleiders ligt daarom onder een vergrootglas. Zonder twijfel zijn dat stressverhogende factoren die van invloed zijn op de beleefde werkdruk.
3. Vakmanschap kreeg lange tijd onvoldoende aandacht
Inspelen op de veranderende maatschappij vraagt van leraren het vermogen om zelf onderwijs te ontwerpen. Deze ontwikkeling doet een beroep op hun vakmanschap. Zowel in de lerarenopleiding als in de dagelijkse praktijk heeft dit vakmanschap echter lange tijd onvoldoende aandacht gehad. De vaardigheden die van belang zijn om zelf het onderwijs vorm te geven, zijn niet vanzelfsprekend aanwezig en/of ook lang niet altijd ten volle ontwikkeld omdat leraren daarin niet zijn uitgedaagd.
4. Onderwijs komt tot stand in netwerken
Leraren en schoolleiders voeren hun werk in toenemende mate uit in verbinding met anderen. Dat kunnen directe collega’s zijn, maar ook partners van buiten de school. Uitvoering geven aan onderwijs en de pedagogisch- didactische aanpak is een samenspel van allerlei betrokkenen geworden.
5. Duurzaam inzetbaar zijn is niet vanzelfsprekend
Zoals in alle sectoren van onze arbeidsmarkt geldt voor leraren en schoolleiders dat zij langer in het arbeidsproces actief (moeten) blijven. De duurzame inzetbaarheid van professionals in het onderwijs bezorgt werkgevers in toenemende mate hoofdbrekers, in het bijzonder in relatie tot de intensiteit van ontwikkelingen in deze tijd.
HR is toe aan een nieuwe jas
Bestaande HR-systemen in scholen, lineaire loopbaanpaden, aanbod gestuurde professionaliseringsprogramma’s en traditionele hiërarchische functiebouwwerken bieden geen oplossing voor bovenstaande dilemma’s. Er is meer flexibiliteit en creativiteit nodig om een fundamentele verandering te bewerkstellingen. Wij werken daarom vanuit de principes van een lerende organisatie aan eigenaarschap en gedeelde verantwoordelijkheid binnen de school.
Expertises en rollen zijn in een netwerksamenleving en daarmee ook binnen schoolorganisaties vele male krachtiger dan traditionele inrichtingsprincipes die zich kenmerken door positionele macht. Dit biedt kansen om met het oog op bijvoorbeeld duurzame inzetbaarheid een betere taakverdeling tussen leraren tot stand te brengen, op maat te professionaliseren en netwerkleiderschap te ontwikkelen. Dergelijke interventies strategisch ontwerpen en vertalen in beleid is één ding. Het proces stimuleren dat in scholen een cultuur bevordert waarin werkelijk flexibilisering van het HR-beleid tot stand kan komen, vraagt durf van bestuurders, leiders en HR-professionals.
Weten hoe wij dit bij Pesant aanpakken? Laat van je horen!