|
De warmste dag ooit gemeten. De hitteplannen zijn weer uit de kast getrokken en geven tips om jezelf en je medemens koel te houden. “Drink voldoende, draag dunne kleding, zoek de schaduw op”, lezen en horen we overal in kranten en het nieuws. Het lijkt wel of we nergens anders over kunnen praten. En politiek Den Haag? Die is met reces! Het is overduidelijk komkommertijd. Een periode die samenvalt met een massale exodus van Nederlandse onderwijsprofessionals naar zonovergoten bestemmingen in Frankrijk, Spanje, Italië of andere prachtige oorden. Terwijl de meeste werknemers aan het genieten zijn van zo’n drie weken vakantie, kan de gemiddelde onderwijsprofessional zes weken lang recupereren van de hoge werkdruk van het afgelopen schooljaar.
Lees gerust verder, want in tegenstelling tot andere artikelen gaat deze blog niet over nut of noodzaak van een zes weken durende vakantie van een docent. In deze blog wil ik het hebben over hoe ik als onderwijsprofessional een deel van deze komkommertijd zinvol besteed in de hoop jullie te inspireren.
Over een paar weken start een nieuw schooljaar, dus een nieuwe start voor mij en voor de leerlingen. Vanzelfsprekend staan de competenties en leerdoelen van leerlingen hoog op de agenda, maar die van mij als docent vind ik minstens zo belangrijk. Daarom gebruik ik sinds enkele jaren de periode van komkommertijd niet alleen om bij te komen, maar ook om na te denken over mijn persoonlijke ontwikkeling. Vragen die hierbij centraal staan, zijn: Hoe wil ik mij komend schooljaar verder ontwikkelen? Welke vormen van leren passen bij mij en hebben een grote rendementswaarde? Hoe maak ik in het drukke schooljaar ruimte voor zowel onderwijsontwikkeling als docentontwikkeling? En last but not least waarom doe ik wat ik doe als docent? Natuurlijk zijn er talloze andere persoonlijke ontwikkelingsvragen die je jezelf kunt stellen, maar dit zijn voor mij de kernvragen voor mijn eigen professionalisering.
De reden dat ik mezelf deze vragen stel tijdens deze tijd van rust is tweeledig. De ervaring leert dat gedurende het schooljaar zoveel zaken op je afkomen, dat je als docent vaak niet de ruimte voelt om tijd vrij te maken voor professionaliseringsvraagstukken. Daarnaast blijkt uit wetenschappelijk hersenonderzoek dat hersenen in de ruststand net zo actief zijn als wanneer zij zich focussen op een bepaald onderwerp. Als er niet bewust wordt nagedacht, zoals doorgaans gebeurt in deze nieuwsluwe periode, schakelt het brein automatisch over op het zogenaamde “defaultnetwerk”. In dit netwerk worden herinneringen vastgelegd, wordt het verleden doorgrond én wordt naar oplossingen gezocht voor issues die je bezighouden. Terwijl je rust, kunnen je creatieve sappen rijkelijk vloeien. Dit gegeven heeft mij doen beseffen dat deze periode bij uitstek geschikt is om te reflecteren op professionaliseringsvragen en me te bezinnen op wat en hoe ik als docent opereer.
Als docent werken de meeste van ons tijdens de schoolperiode samen om het onderwijs elke dag een beetje te verbeteren. Dit doen wij bijvoorbeeld door het leren zichtbaar te maken, een vernieuwend onderwijscurriculum te implementeren of zelfs door nauwere samenwerking tussen de school en (maatschappelijke) organisaties te realiseren. Maar in mijn optiek begint het verbeteren van het onderwijs bij de onderwijsprofessional. Pas wanneer jezelf blijft ontwikkelen, kun je een wezenlijke bijdrage leveren aan de verbetering van het onderwijs op kleine én grote schaal. Dus terwijl jullie lekker op een strandbedje in het Zuid-Franse Grimauld of aan de Spaanse Costa’s het nieuwste boek van Astrid Holleeder “Familiegeheimen” of “De goede zoon” van Libris literatuurprijswinnaar Rob van Essen lezen een tip van een collega. Wees bewust van de creatieve kracht van de “defaultstand” van je hersenen. En probeer net als ik antwoorden te vinden op jouw kernvragen voor persoonlijke ontwikkeling. Dan geven we met z’n allen een “boost” aan onderwijsverbetering in deze niet zo interessante komkommertijd.
| Deel |
|
